از تاریخ ۱ دی ۱۴۰۳، دستورالعمل جدید محاسبه خسارت کسر قیمت وسیله نقلیه اجرایی خواهد شد. این دستورالعمل، گامی مؤثر در راستای شفاف‌سازی و بهبود حقوق بیمه‌گذاران است و به زیان‌دیدگان امکان می‌دهد تا خسارت‌های ناشی از کاهش ارزش خودروی خود را نیز دریافت کنند. در این مقاله، تعداد مواد این دستورالعمل، دلایل تصویب آن، نکات مهم، سقف خسارت بیمه و شرایط تعلق گرفتن کسر قیمت خودرو را بررسی خواهیم کرد.
فهرست محتوا
تعداد مواد دستورالعمل
این دستورالعمل شامل ۱۳ ماده و ۶ تبصره است که در سه فصل تنظیم شده است:
- تعاریف: شامل مواد ۱ تا ۱۱.
- روش محاسبه کسر قیمت: شامل مواد ۲ تا ۸.
- سایر موارد: شامل مواد ۹ تا ۱۳.
دلایل تصویب دستورالعمل
- حمایت از حقوق زیان‌دیدگان: جبران کاهش ارزش معاملاتی خودرو پس از تصادف.
- شفاف‌سازی فرایند ارزیابی خسارت: تعیین شاخصهای دقیق برای محاسبه کسر قیمت.
- ایجاد عدالت بیمه‌ای: مشخص کردن سقف تعهدات بیمه‌گر و نحوه ارزیابی خسارت.
نکات مهم دستورالعمل
- سقف خسارت: حداکثر خسارت قابل جبران بابت کسر قیمت، ۲۰ درصد ارزش معاملاتی وسیله نقلیه است.
- شرایط سنی خودرو: خودروهایی که بیش از ۱۰ سال از سال ساخت آن‌ها گذشته باشد، مشمول دریافت خسارت کسر قیمت نمی‌شوند.
- قطعات مشمول: تنها قطعاتی که طبق جدول شماره ۱ دستورالعمل تعریف شده‌اند (مانند درب‌ها، کاپوت، گلگیر) شامل پرداخت کسر قیمت می‌شوند.
- قطعات غیرمشمول: مواردی مانند سپر، چراغ‌ها، شیشه‌ها و قطعات برقی مشمول پرداخت کسر قیمت نمی‌شوند.
- مدت زمان پرداخت: بیمه‌گر موظف است حداکثر ظرف ۱۵ روز کاری پس از تکمیل مدارک، خسارت را پرداخت کند.
شرایط تعلق گرفتن کسر قیمت وسیله نقلیه
- نوع خسارت:
- خسارت‌های جزئی: شامل رنگ‌آمیزی قطعات.
- خسارت‌های متوسط: شامل صافکاری و رنگ‌آمیزی.
- خسارت‌های شدید: نیاز به تعویض قطعات.
- شاخصهای تعیین کسر قیمت:
- ضریب سن: براساس سال تولید خودرو و مطابق جدول شماره ۲ محاسبه می‌شود.
- ضریب تصادف: شدت خسارت وارده بر قطعات خودرو، براساس جدول شماره ۱ تعیین می‌شود.
- استثناءها:
- در صورت بازسازی بدون رنگ (PDR)، خسارت کسر قیمت به قطعات پرداخت نمی‌شود.
- اگر خودرو بیش از ۷۰ درصد ارزش معاملاتی خود خسارت دیده باشد، کسر قیمت تعلق نمی‌گیرد.
سقف خسارت بیمه
بر اساس دستورالعمل، سقف تعهدات بیمه‌گر برای پرداخت خسارت کسر قیمت ۲۰ درصد ارزش معاملاتی خودرو است. همچنین، افراد می‌توانند با خرید بیمه‌نامه اختیاری مازاد، خسارت‌های بیش از این مقدار را پوشش دهند.
جمع‌بندی
دستورالعمل محاسبه خسارت کسر قیمت خودرو با هدف شفافیت بیشتر و حمایت از حقوق بیمه‌گذاران تدوین شده است. با اجرای این دستورالعمل از تاریخ ۱ دی ۱۴۰۳، زیان‌دیدگان می‌توانند کسر قیمت خودروی خود را نیز از شرکت بیمه دریافت کنند. در صورتی که درباره جزئیات این دستورالعمل، نحوه محاسبه یا شرایط دریافت خسارت سوالی دارید، می‌توانید با وکلای تخصصی گروه آس یار تماس بگیرید و از مشاوره حرفه‌ای بهره‌مند شوید.
تیم آس یار، حامی شما در مسیر احقاق حقوق قانونی‌تان است.
مواد دستورالعمل نحوه محاسبه خسارت کسر قیمت وسیله نقلیه
دستورالعمل نحوه محاسبه خسارت کسر قیمت وسیله نقلیه
فصل اول – تعاریف
ماده ۱- در این دستورالعمل اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند و سایر اصطلاحات مندرج در این دستورالعمل تابع تعاریف مندرج در قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه – مصوب ۱۳۹۵ است
۱- قانون: قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه – مصوب ۱۳۹۵.
۲- مؤسسه بیمه: شرکت سهامی بیمه‌ایران و مؤسسه بیمه‌ای که مجوز فعالیت در رشته بیمه اجباری شخص ثالث را از بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده باشد.
۳- وسیله نقلیه: انواع خودرو سواری و سواری کار
۴- کسر قیمت وسیله نقلیه: کاهش ارزش معاملاتی وسیله ی نقلیه که یه علت ورود خسارت به قطعات وسیله ی نقلیه ناشی از حادثه ی موضوع این دستورالعمل ایجاد شده باشد.
۵- حادثه: هر یک از حوادث موضوع بند «پ» ماده (۱) قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه.
۶- ضریب تصادف جمع ضرایب مربوط به شدت آسیب وارد شده به هر وسیله نقلیه ناشی از حادثه موضوع این دستور العمل که براساس جدول شماره (۱) تعیین می‌شود.
۷- ضریب سن: ضریبی که بر اساس سن وسیله نقلیه تعداد سال سپری شده از سال ساخت) و طبق جدول شماره (۲) تعیین می‌شود.
۸- خسارت جزئی: خساراتی که در اثر آن قطعات جدول شماره (۱) به دلیل حادثه دچار تغییر شکل نمی‌شود و نیاز به صافکاری ندارد اما نیاز به ترمیم رنگ وسیله نقلیه وجود دارد.
۹- خسارت متوسط: خساراتی که در اثر آن قطعات جدول شماره (۱) به دلیل حادثه دچار تغییر شکل و یا ریختگی رنگ می‌شود و نیاز به صافکاری و رنگ‌آمیزی دارد.
۱۰- خسارت شدید: خساراتی که در اثر آن قطعات جدول شماره (۱) به دلیل حادثه نیاز به تعویض داشته باشد.
فصل دوم- روش محاسبه کسر قیمت وسیله نقلیه
ماده ۲- مؤسسه بیمه ارزیاب مستقل خسارت بیمه‌ای و کارشناسان رسمی دادگستری و قوه‌قضاییه موظفند همزمان با ارزیابی و تعیین سایر خسارت‌های مالی وارد شده به وسیله نقلیه حادثه دیده کسر قیمت وسیله نقلیه را طبق ماده (۳) این دستورالعمل و با رعایت قاعده ی تبصره (۳) ماده (۸) قانون و اصلاحات بعدی آن محاسبه نمایند.
ماده ۳- میزان کسر قیمت وسایل نقلیه با توجه به شاخصهای ارزش وسیله نقلیه ضریب سن و ضریب تصادف از فرمول زیر محاسبه می‌شود
۴۰۰/ (ضریب سن * ضریب تصادف * ارزش وسیله نقلیه) = کسر قیمت
تبصره- در فرمول محاسباتی فوق ارزش وسیله نقلیه حداکثر معادل گرانترین خودرو متعارف (وفق حکم مندرج در تبصره ۴ ماده (۸) قانون) میباشد. در خصوص وسایل نقلیه‌ای که ارزش آن‌ها کمتر از مبلغ مذکور است، ارزش معاملاتی بلافاصله قبل از وقوع حادثه با نظر مؤسسه بیمه ارزیاب مستقل خسارت بیمه‌ای و کارشناسان رسمی دادگستری و قوه‌قضاییه لحاظ می‌شود.
ماده ۴- ضریب تصادف بر اساس قطعه آسیب دیده وسیله نقلیه و طبق مقادیر مندرج در جدول شماره (۱) به شرح ذیل محاسبه می‌شود.
تبصره ۱- خسارت وارده به قطعات زیر مشمول پرداخت کسر قیمت وسیله نقلیه نمی باشد؛ سپر جلو و عقب، چراغ‌ها جلو پنجره، آیینه‌ها، شیشه‌ها، شیشه سائروف و پانوراما، قفل درب‌ها، لوازم تزئینی، تایرها و رینگ آن‌ها، دستگیره‌ها، زه‌ها دیفیوژ، فلاپ‌ها، برف پاکن‌ها، دوربین‌ها، قطعات برقی، باتری، رادیاتور، حسگرها و قطعات داخلی اتاق وسیله نقلیه.
تبصره ۲- برای وسایل نقلیه‌ای که در زمان وقوع حادثه پنج سال یا کمتر از تاریخ تولید آن‌ها گذشته باشد و به دلیل شدت حادثه با رعایت ماده (۳۰) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی تعویض موتور آن‌ها ضرورت داشته باشد، قطعات خسارت دیده با ضریب تصادف ۵ محاسبه می گردد.
ماده ۵- چنانچه محرز شود قطعات مندرج در جدول شماره (۱) این دستورالعمل، قبل از وقوع حادثه دچار خسارت متوسط یا شدید شده یا قبلاً از محل بیمه شخص ثالث و یا بیمه بدنه بابت خسارت‌های متوسط یا شدید وارده به قطعات مذکور مبالغی بابت کسر قیمت وسیله نقلیه دریافت شده است آن وسیله نقلیه مشمول خسارت کسر قیمت نمی‌شود.
ماده ۶- ضریب سن بر اساس سال ساخت وسیله نقلیه و طبق مقادیر مندرج در جدول شماره (۲) به شرح ذیل است.
تبصره- وسایل نقلیه که در زمان وقوع حادثه ده سال یا بیشتر از سال ساخت آن‌ها گذشته باشد، مشمول دریافت خسارت کسر قیمت نمی‌باشند.ماده ۷- کسر قیمت وسایل نقلیه که در زمان وقوع حادثه پنج سال یا کمتر از تاریخ تولید آن‌ها گذشته باشد و در اثر حادثه اتاق آن‌ها تعویض شده باشد به میزان ده درصد از ارزش وسیله نقلیه با رعایت سایر مفاد این دستورالعمل خواهد بود.ماده ۸- حداکثر خسارت قابل جبران بابت کسر قیمت وسیله نقلیه از طریق بیمه‌نامه و یا مقصر حادثه به میزان بیست درصد ارزش وسیله نقلیه با رعایت تبصره های «۳» و «۴» ماده (۸) قانون بیمه اجباری شخص ثالث است.
تبصره- پوشش بیمه برای جبران خسارت کسر ،قیمت مازاد بر تعهدات مالی ،اجباری در قالب اخذ پوشش بیمه اختیاری از مؤسسات بیمه بازرگانی با رعایت مقررات مربوط امکان‌پذیر است.
فصل سوم – سایر موارد
ماده ۹- در صورتی‌که موسسه بیمه هزینه‌ی تعمیر قطعات آسیب دیده براساس روش بازسازی بدنه خودرو بدون رنگ‌شدگی (PDR) را پرداخت کند، پرداخت خسارت کسر قیمت وسیله نقلیه بابت آن قطعات در تعهد موسسه بیمه نخواهد بود.
ماده ۱۰- موسسه بیمه مکلف است ظرف مدت پانزده روز کاری از تاریخ تکمیل مدارک موضوع ماده (۳) آیین نامه اجرایی ماده (۳۰) قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه و تغییرات بعدى أن خسارت را پرداخت کند.
ماده ۱۱- خسارت کسر قیمت وسیله نقلیه موضوع این دستورالعمل که هزینه بازسازی آن در اثر حادثه بیش از هفتاد درصد ارزش معاملاتی وسیله نقلیه بلافاصله قبل از وقوع حادثه باشد، تعلق نمی‌گیرد.
ماده ۱۲- بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران امکان استعلام اطلاعات هر وسیله نقلیه که در اثر حادثه مسبب یا زیان دیده بوده است یا از محل بیمه‌نامه بدنه وسیله نقلیه و بیمه‌نامه شخص ثالث خسارت کسر قیمت دریافت نموده است را برای مؤسسه بیمه ارزیاب مستقل خسارت بیمه‌ای و کارشناسان رسمی دادگستری و قوه‌قضاییه و عموم مردم فراهم می نماید.
تبصره- مؤسسه بیمه ارزیاب مستقل خسارت بیمه‌ای و کارشناسان رسمی دادگستری و قوه‌قضاییه باید اطلاعات هر وسیله نقلیه که مشمول دریافت خسارت کسر قیمت شده است را براساس روش ابلاغی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران در سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) ثبت نمایند.
ماده ۱۳- این دستورالعمل از تاریخ ۱۴۰۳/۱۰/۰۱ لازم الاجرا است.