وقتی می‌شنویم که پرونده‌ای به دادسرا ارسال شده است، ممکن است این جمله برای افراد عادی گنگ یا نگران‌کننده باشد. در این مقاله می‌خواهیم بررسی کنیم که دادسرا چیست، چه وظایفی دارد و چرا برخی پرونده‌ها به آنجا ارسال می‌شوند.
فهرست محتوا
چه پرونده‌هایی به دادسرا ارسال می‌شوند؟
بر اساس ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی، جرائم به هشت درجه تقسیم می‌شوند. اما کلیه جرائم درجه ۱ تا ۶ باید ابتدا در دادسرا مورد بررسی اولیه قرار بگیرند. به عنوان مثال:
- سرقت‌های مهم
- کلاهبرداری
- ضرب و جرح منجر به نقص عضو
- قتل
- اختلاس یا ارتشاء
همگی ابتدا به دادسرا می‌روند تا بازپرس یا دادیار در مورد آنها تحقیق کند و در نهایت تصمیم بگیرد که آیا پرونده باید به دادگاه فرستاده شود یا خیر.
استثنا: جرائم درجه ۷ و ۸
معمولا شروع تحقیقات اولیه در پرونده های کیفری به عهده‌ی دادسرا است و در شرایطی که برای شما اس ام اس می‌آید که پرونده شما به دادسرا فرستاده شد دو حالت دارد. یا تازه مراحل رسیدگی پرونده شما شروع شده و به همین دلیل به دادسرا ارسال شده یا پرونده شما قبلا از داسرا به دادگاه رفته و مجدد به دلیل نواقص تحقیقات به دستور قاضی به دادسرا برای تکمیل تحقیقات ارسال شده.
جرائم خفیف‌تر که در درجات ۷ و ۸ طبقه‌بندی شده‌اند، مستقیماً در دادگاه مطرح می‌شوند و نیازی به بررسی اولیه در دادسرا ندارند. برای مثال:
- نزاع‌های ساده
- توهین جزئی
- تخریب اموال کم‌ارزش
همچنین، برخی جرائم منافی عفت مانند روابط نامشروع، گاهی مستقیماً در دادگاه رسیدگی می‌شوند و بدون نیاز به تحقیقات مقدماتی به مرحله دادرسی می‌رسند، زیرا قانونگذار حساسیت‌هایی را در انتشار و پیگیری این جرایم لحاظ کرده است.
دادسرا چیست؟
دادسرا یکی از نهادهای زیرمجموعه قوه قضاییه است که مسئولیت اصلی آن تحقیقات مقدماتی در پرونده‌های کیفری است. به عبارتی، قبل از اینکه پرونده‌ای به دادگاه برود و قاضی رأی نهایی را صادر کند، ابتدا در دادسرا مورد بررسی و تحقیق قرار می‌گیرد.
وظایف اصلی دادسرا
- رسیدگی اولیه به شکایات و گزارش‌های کیفری
- جمع‌آوری دلایل و مدارک وقوع جرم
- صدور قرار بازداشت یا تامین برای متهمان در صورت لزوم
- تشخیص اینکه آیا پرونده باید به دادگاه ارسال شود یا مختومه گردد
دادسرا از چه افرادی تشکیل شده است؟
در ساختار دادسرا، چند عنوان مهم وجود دارد:
- دادستان: عالی‌ترین مقام دادسرا که بر کلیه روندهای قضایی و اداری دادسرا نظارت دارد. وی وظیفه دفاع از حقوق عمومی را بر عهده دارد.
- دادیار: به دادستان کمک می‌کند و برخی از تحقیقات اولیه را بر عهده دارد. دادیار ممکن است در مورد پرونده اظهارنظر یا پیشنهاد دهد.
- بازپرس: در جرایم مهم‌تر و پیچیده‌تر، تحقیقات تخصصی را انجام می‌دهد. بازپرس می‌تواند شاهدان را احضار کند، قرار بازداشت صادر نماید و… .
- کارکنان اداری و قضایی: مسئول انجام امور اداری، ثبت شکایات، تنظیم اوراق قضایی و… هستند.
نتیجه‌گیری
وقتی گفته می‌شود “پرونده شما به دادسرا فرستاده شده”، یعنی هنوز تصمیمی در مورد مجرم بودن یا نبودن فرد گرفته نشده، بلکه پرونده وارد مرحله بررسی و تحقیق شده است. ممکن است در این مرحله پرونده مختومه شود یا برای رسیدگی نهایی به دادگاه ارسال شود.
در این شرایط، دریافت مشاوره حقوقی یا همراهی با وکیل کیفری نقش مهمی در دفاع از حقوق شما خواهد داشت. اگر نیاز به همراهی وکیل دارید، گروه وکلای آس‌یار با تجربه موفق در بیش از صد پرونده کیفری، آماده ارائه مشاوره و پیگیری پرونده شما از ابتدا تا صدور حکم نهایی است.