وکیل معاضدتی، وکیلی است که به افرادی که توانایی مالی برای پرداخت هزینه وکیل ندارند، در پرونده‌های حقوقی کمک می‌کند. این وکلا توسط کانون وکلای دادگستری به درخواست متقاضی یا دادگاه معرفی می‌شوند و رایگان یا با هزینه‌ای بسیار کم، از موکل دفاع می‌کنند.
🔹 بر اساس ماده ۲۴ قانون وکالت، کانون وکلا موظف است در هر سال، به درخواست افراد بی‌بضاعت، وکیل معاضدتی تعیین کند.
🔹 ماده ۴۱ آیین‌نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا نیز تأکید دارد که وکیل معاضدتی نمی‌تواند از پذیرش این پرونده خودداری کند، مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد.
فهرست محتوا
شرایط دریافت وکیل معاضدتی
✅ پرونده باید حقوقی باشد (در پرونده‌های کیفری، وکیل معاضدتی وجود ندارد، بلکه وکیل تسخیری تعیین می‌شود).
✅ متقاضی باید عدم توانایی مالی خود را اثبات کند.
✅ دعوی مطرح‌شده باید ارزشمند و قابل رسیدگی باشد (ادعای بی‌اساس و بدون مدارک، مشمول معاضدت نمی‌شود).
مراحل گرفتن وکیل معاضدتی
1️⃣ درخواست از کانون وکلا: متقاضی باید دادخواست یا شکواییه خود را به همراه مدارک اثبات بی‌بضاعتی (مانند فیش حقوقی، فرم کمیته امداد یا بهزیستی) به کانون وکلای دادگستری ارائه دهد.
2️⃣ بررسی شرایط: کانون وکلا وضعیت مالی متقاضی را بررسی می‌کند.
3️⃣ تعیین وکیل: در صورت تأیید درخواست، یکی از وکلای عضو کانون به‌عنوان وکیل معاضدتی تعیین می‌شود.
4️⃣ انجام وکالت: وکیل معاضدتی وظیفه دارد پرونده را مانند سایر پرونده‌های خود پیگیری کند و در دادگاه از موکل دفاع کند.
در چه مراحلی می‌توان وکیل معاضدتی گرفت؟
🔹 قبل از تشکیل جلسه دادگاه: اگر فرد توانایی گرفتن وکیل را ندارد، قبل از برگزاری جلسه دادرسی می‌تواند درخواست وکیل معاضدتی بدهد.
🔹 در مراحل تجدیدنظر: در صورتی که رأی صادره مورد اعتراض باشد و متقاضی توان مالی برای گرفتن وکیل نداشته باشد، امکان درخواست وکیل معاضدتی در دادگاه تجدیدنظر وجود دارد.
🔹 در اجرای احکام: اگر فرد در مرحله اجرای حکم نیاز به وکیل داشته باشد، می‌تواند درخواست وکیل معاضدتی کند.
تفاوت وکیل معاضدتی و وکیل تسخیری
✅ نتیجه‌گیری: اگر در یک پرونده حقوقی درگیر هستید و توانایی گرفتن وکیل ندارید، می‌توانید از کانون وکلای دادگستری درخواست وکیل معاضدتی کنید تا از حقوق شما در دادگاه دفاع کند.
| مقایسه | وکیل معاضدتی | وکیل تسخیری |
|---|---|---|
| نوع پرونده | حقوقی | کیفری |
| نهاد تعیین‌کننده | کانون وکلای دادگستری | دادگاه |
| هزینه | رایگان یا با هزینه کم | رایگان (پرداخت توسط دولت) |
| شرایط اعطای وکالت | نیاز به اثبات بی‌بضاعتی | فقط در جرایم مهم و در صورت عدم توان مالی متهم |
✅ نتیجه‌گیری: اگر در یک پرونده حقوقی درگیر هستید و توانایی گرفتن وکیل ندارید، می‌توانید از کانون وکلای دادگستری درخواست وکیل معاضدتی کنید تا از حقوق شما در دادگاه دفاع کند.