وکالت مدنی به قراردادی گفته می‌شود که فردی (موکل) به شخص دیگری (وکیل) اختیار انجام امور مدنی خود را می‌دهد. اما اعتبار وکالت مدنی در مراجع مختلف، متفاوت است. در برخی از نهادها قابل قبول است و در برخی دیگر، نیاز به وکالت‌نامه رسمی یا وکیل دادگستری دارد.

اعتبار وکالت مدنی در مراجع مختلف

وکیل ضرب و جرح

 

 

✅ ادارات ثبت‌احوال

✔ پذیرفته می‌شود، اما باید رسمی باشد.
در ثبت احوال، مانند تغییر نام یا اصلاح شناسنامه، وکالت مدنی به‌صورت رسمی (تنظیم‌شده در دفتر اسناد رسمی) مورد قبول است.

✅ ادارات ثبت اسناد و املاک

✔ نیاز به وکالت‌نامه رسمی دارد.
برای امور مربوط به انتقال املاک، تنظیم سند رسمی، تفکیک و افراز، وکالت مدنی باید در دفاتر اسناد رسمی ثبت شده باشد.

✅ بانک‌ها و مؤسسات مالی

✔ در برخی موارد معتبر است.
بانک‌ها معمولاً برای برداشت از حساب، نقل‌وانتقال وجه، تسویه وام، وام‌گیری و… وکالت مدنی را قبول می‌کنند، اما اکثر بانک‌ها وکالت‌نامه رسمی را ترجیح می‌دهند.

❌ دادگستری و مراجع قضایی

✖ معتبر نیست، وکیل دادگستری لازم است.
وکالت در دعاوی حقوقی و کیفری نیاز به وکیل پایه‌یک دادگستری دارد و وکالت مدنی در مراجع قضایی پذیرفته نمی‌شود.

✅ دفاتر پلیس +۱۰ و خدمات الکترونیک قضایی

✔ در برخی موارد معتبر است.
برای برخی خدمات مثل دریافت گواهی سوءپیشینه یا گذرنامه، وکالت مدنی رسمی پذیرفته می‌شود. اما در موارد قضایی، نیاز به وکیل دادگستری است.

✅ سازمان‌های دولتی (تأمین اجتماعی، مالیات و…)

✔ معتبر است، اما بهتر است رسمی باشد.
در اداراتی مثل سازمان مالیات، تأمین اجتماعی، شهرداری و… وکالت مدنی پذیرفته می‌شود، اما معمولاً نیاز به وکالت‌نامه رسمی دارند.

❌ دفاتر ازدواج و طلاق

✖ برای طلاق نیاز به وکالت رسمی و شرط خاص دارد.
وکالت در طلاق باید رسمی و در دفترخانه ثبت شده باشد. همچنین، در وکالت‌نامه باید جزئیات حق طلاق مشخص شود.

❌ مراجع شبه قضایی (هیأت‌های حل اختلاف، تعزیرات و…)

✖ معتبر نیست، وکیل دادگستری لازم است.
در این مراجع، فقط وکیل دادگستری می‌تواند به جای موکل اقدام کند.

مگر در وزارت کار برای شکایت از کارفرما که باید وکالت نامه مدنی به صورت رسمی تنظیم شده باشد.

نتیجه‌گیری

وکالت مدنی در برخی از مراجع دولتی و مالی معتبر است اما در مراجع قضایی و برخی مراجع خاص، فقط وکیل دادگستری می‌تواند وکالت کند. بنابراین، در امور مهم مانند دادگستری، دفاتر اسناد رسمی، نقل‌وانتقال املاک و امور بانکی، استفاده از وکالت‌نامه رسمی ضروری است.