مدیرعامل شرکت‌ها به‌عنوان نماینده قانونی در قبال بدهی‌ها و تعهدات شرکت، مسئولیت‌هایی بر عهده دارد. این مسئولیت‌ها بسته به نوع شرکت و شرایط خاص آن در قانون تجارت مشخص شده است.
فهرست محتوا
1. مسئولیت مدیرعامل در انواع شرکت‌ها
- شرکت با مسئولیت محدود:
در شرکت های با مسئولیت محدود مدیر میتواند از شرکا یا خارج از شرکا باشد. در این نوع شرکت، مدیرعامل شخصاً مسئول بدهی‌های شرکت نیست، مگر اینکه برخلاف قوانین یا اختیارات عمل کرده باشد یا مرتکب تقصیر شود. در ماده 94 قانون تجارت این موضوع را مطرح می‌کند که هر شخصی تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئولیت دارد. و ماده 105 قانون تجارت عنوان کرده که مدیر کلیه اختیارات برای اداره شرکت را دارد مگر مواردی که طبق اساسنامه محدود شده باشد. - شرکت سهامی خاص و عام:
بر اساس ماده 142 لایحه قانون تجارت، مدیرعامل در صورت تخلف از اساسنامه یا مقررات قانونی و در صورت بروز ضرر، مسئول جبران آن خواهد بود. همچنین، امضای اسناد تجاری توسط مدیرعامل میتواند تعهدات شخصی برای او ایجاد کند. و طبق ماده 143 در صورتی که شرکت ورشکسته شود و اموال شرکت برای تادیه دیون کافی نباشد به درخواست هر ذی نفع میتوان به هر یک از مدیران که به نحوی از انحا ورشکستگی مربوط به او بوده رجوع کرد. - شرکت تضامنی:
در شرکت تضامنی، مدیر عامل میتواند از بین شرکا یا خارج از آن باشد. اگر مدیر عامل خارج از شرکا باشد در صورت تخلف از قوانین و حدوداختیارات مسئول است اما اگر عضو شرکا باشد به طور کلی در مقابل طلبکاران از باب تضامنی بودن مسئول است و در مقابل اعضا شرکت در صورت تخلف از اختیارات یا قوانین مسئول است. (ماده 116 قانون تجارت).
2. مسئولیت در قبال اسناد تجاری و عدم تادیه
مدیرعامل در صورت امضای اسناد تجاری مانند چک و سفته، مسئولیت تضامنی در برابر طلبکاران دارد. بر اساس ماده 19 قانون صدور چک، امضاکننده اسناد تجاری، حتی اگر به نمایندگی از شرکت امضا کرده باشد، در صورت عدم پرداخت، ممکن است به صورت تضامنی پاسخگو باشد.
3. مسئولیت مدیرعامل در مدیریت یک‌نفره یا چندنفره
- مدیریت یک‌نفره:
در این حالت، مدیرعامل باید کلیه تعهدات را به تنهایی مدیریت کند و در صورت عدم رعایت اصول قانونی یا ایجاد ضرر، مسئول مستقیم شناخته می‌شود. - مدیریت چندنفره:
در صورتی که مدیریت شرکت به‌صورت هیأت مدیره‌ای باشد، مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی‌ها و تخلفات قانونی بر اساس وظایف تفویض‌شده مشخص می‌شود. اگر مسئولیت جمعی تعریف شود، مدیرعامل و اعضای دیگر هیأت مدیره به‌طور تضامنی پاسخگو خواهند بود.
نتیجه‌گیری
مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت، بستگی به نوع شرکت، نحوه مدیریت و تعهدات قراردادی دارد. مدیرعامل باید با آگاهی از قوانین تجارت و رعایت مقررات، از بروز مسئولیت شخصی و قانونی جلوگیری کند.