رفتار های مجرمانه معمولا به پنچ صورت محقق میشوند.
- مثبت یا همان ناشی از انجام فعل
- ترک فعل یا همان منفی که ناشی از عدم انجام کاری که بر اساس قانون بر ضمه شخص بوده است رخ می‌دهد
- فعل ناشی از ترک فعل
- وضعیت یا حالت
- داشتن و یا نگهداری
در ادامه رفتار مجرمانه به صورت فعل و ترک فعل را بیشتر مورد بررسی قرار می‌دهیم و برای هر کدام چند مثال خواهیم زد.
فهرست محتوا
عمل مجرمانه ناشی از فعل
در بیشتر موارد قانون گذار انجام عملی را ممنوع کرده است یعنی جرم به صورت عملی متبلور میشود که از آن به فعل مثبت نیز یاد میکنند. در مقابل آن نوع دیگری از عمل مجرمانه به صورت منفی یا ترک فعل قرار دارد.
مثال برای عمل مجرمانه ناشی از انجام فعل
برای مثال قانگذار در ماده ۶۰۸ قانون برای اشخاصی که نسبت به دیگری توهین میکند ضمانت اجرا (مجازات) تعیین کرده است و اگر شخصی به دیگری توهین یا فحاشی کند طبق این ماده قانونی مجازات میشود. در این حالت شخصی که فحاشی میکند در واقع با انجام عملی که ناشی از فعل از مرتکب جرم میشود.
عمل مجرمانه ناشی از ترک فعل
در برخی موارد قانونگذار امر به انجام کاری کرده است که در صورت سرپیجی از انجام آن باعث انجام جرم میشود. به این جرایم جرایم منفی که حاصل از ترک فعل است میگویند. ترک فعل در سه صورت زیر محقق میشود.
- به موجب قانون
- قرارداد
- پذیرش مسئولیت
گاهی قانونگذار وظیفه و تکلیفی برای اشخاص تعیین نموده است و در صورتی که اشخاص از انجام آن خودداری نمایند برای مرتکب مجازات در نظر گرفته است. برای مثال در ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی
“هرگاه کسی فعلی که انجام آن را بر عهده گرفته یا وظیفه خاصی را که قانون بر عهده او گذاشته‌است، ترک کند و به سبب آن، جنایتی واقع شود، چنانچه توانایی انجام آن فعل را داشته باشد جنایت حاصل به او مستند میشود و حسب مورد عمدی، شبه عمدی، یا خطای محض است”
مثال برای عمل مجرمانه ناشی از ترک فعل
برای مجازات ناشی از ترک فعل مثال های فراوانی میتواند زد مانند مادر یا دایه ای که شیر دادن را بر عهده گرفته‌است، ولی از انجام وظیفه خود سرباز زند و کودک را شیر ندهد یا پزشک یا پرستار وظیفه قانونی خود را ترک کند.
آیا در جرم ناشی از ترک فعل معاونت در جرم میتواند رخ دهد؟
معاونت در جرم ترک فعل نمونه های بسیار کمی نسبت به معاونت در جرم های ناشی از فعل دارد. اما برای مثال میتوان گفت مادری که پسر خود را تشویق و راهنمایی میکند تا به همسر خود نفقه (خرجی) ندهد یک مدل معاونت در جرم ناشی از ترک فعل است.
مشاوره فوری
پیام در واتساپ